Η Ελλάδα και ο αραβικός κόσμος – Φάροι σταθερότητας
Η ανεκτίμητη γεωγραφική θέση του ελληνικού κράτους του επιτρέπει την ανάπτυξη ισχυρών δεσμών με τους γειτονικούς του λαούς. Η γειτνίαση της Ελλάδας με την ασιατική ήπειρο την φέρνει κοντά με τα αραβικά κράτη της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής. Η Ελλάδα, χώρα της Δύσης και μέλος του ευρωπαϊκού υπερεθνικού οικοδομήματος, αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ του δυτικού και του αραβικού πολιτισμού καθώς και την δύναμη εκείνη που οφείλει να φέρει σε επαφή το ευρωπαϊκό ιδεώδες με μία από τις πιο ασταθείς «γειτονιές» του κόσμου.
Σχολιάζει ο Τσούρης Ευάγγελος
Η παγίωση των σχέσεων με τις αραβικές χώρες , ιδίως με την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Σαουδική Αραβία και -λόγω της συγκρουσιακής κατάστασης- την Λιβύη, ήταν κινήσεις υπαγορευμένες από το εθνικό συμφέρον. Με την ανάπτυξη και θεμελίωση ισχυρών πολιτικών και στρατιωτικών σχέσεων με τον αραβικό κόσμο, η Ελλάδα ανατρέπει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή και αποκτά το status μιας αυτοδύναμης και ισχυρής χώρας με μεγάλο όπλο της τη διπλωματία, είτε οικονομική, πολιτιστική ή στρατιωτική.
Η σύσφιξη των σχέσεων οφείλεται κατά κύριο λόγω στη συνεχόμενη υπαρξιακή απειλή που συνιστά η αναθεωρητική Τουρκία. Η τελευταία, από το 2016 με την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος και την ισχυροποίηση του καθεστώτος Ερντογάν, ακολουθεί μία αναθεωρητική πολιτική που έχει τρεις βασικές στοχεύσεις: α) την ενεργειακή ανεξαρτησία της Τουρκίας , το οποίο φανερώνει ξεκάθαρα το Δόγμα της Mavi Vatan (Γαλάζια Πατρίδα), β)την πολιτισμική επικυριαρχία της Τουρκίας στους μουσουλμανικούς πληθυσμούς- όπου και αν βρίσκονται και γ)την αναβάθμιση της Τουρκίας στον μεγαλύτερο παίκτη του ευρασιατικού μπλοκ.
Ιδιαίτερα, ο δεύτερος στόχος συνδέεται απευθείας με τον αραβικό κόσμο. Ο πρόεδρος Ερντογάν και το κυβερνόν ΑΚΡ ανήκουν στο λεγόμενο χώρο του πολιτικού ισλάμ. Ωστόσο, ακολουθούν μία επιθετική και «πολεμική» μορφή του, με στόχο της επέκτασης της ακτινοβολίας της Τουρκίας στους αραβικούς πληθυσμούς. Ουσιαστικά, η Τουρκία προωθεί τον εαυτό της σαν τον προστάτη του μουσουλμανικού κόσμου, ούσα το μόνο κράτος που έχει ισλαμικό θρήσκευμα και την ίδια στιγμή αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εταίρους της ΕΕ και της Δύσης συλλογικά. Αυτή η μορφή προστασίας που επιθυμεί να παρέχει η Άγκυρα στους απανταχού μουσουλμάνους γίνεται μόνο για να μπορεί να επεμβαίνει στα εσωτερικά των αραβικών κρατών ώστε να τα προσδέσει στο άρμα της. Παράλληλα, η εμπλοκή της σε τέσσερα πολεμικά μέτωπα (Συρία, Ιράκ, Λιβύη και Ναγκόρνο-Καραμπάχ) φανερώνουν τις διαθέσεις της. Μάλιστα, έχουν προηγηθεί και πολλές εντάσεις με την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία που δείχνουν προς το παρόν σημάδια πλήρους ύφεσης. Ήταν απολύτως λογικό τα κράτη που απειλούνταν από την τουρκική ισχύ να συγκροτήσουν ένα αμυντικό τείχος.
Τα αραβικά κράτη, εκτός από την επιρροή της Τουρκίας στις χώρες τους, ανησυχούν ακόμη πιο πολύ για τις εγχώριες δυνάμεις που ασπάζονται μία πλήρως φιλοτουρκική πορεία: Δυνάμεις, όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι εξίσου μεγάλη απειλή για την εθνική ασφάλεια των αραβικών χωρών.
Η προσέγγιση της Ελλάδας με τους Άραβες λειτουργεί σαν φάρος σταθερότητας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου. Η ενεργητική ελληνική διπλωματία σπεύδει να διευθετήσει τις εκκρεμότητες με τον αραβικό κόσμο και επεκτείνει τις σχέσεις της στους τομείς της οικονομίας, της άμυνας, της ασφάλειας και του εμπορίου. Έλληνες και Άραβες αποτελούν το σημείο συνάντησης και ισορροπίας δύο μακραίωνων πολιτισμών.
Τσούρης Ευάγγελος
Φοιτητής τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών